Przyjęty do realizacji na zebraniu rady pedagogicznej 3 lipca 2015 r.

I Podstawowe akty prawne regulujące funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego:

  1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U.z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół

(Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 z późn. zm.)

  1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204 oraz z 2014 r. poz. 251, z późn.zm)
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 532)

II Wstęp: 

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ) obejmuje działania podejmowane przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku dalszego kształcenia oraz własnego rozwoju, stwarza uczniowi realną możliwość zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do odnalezienia swojego miejsca na drodze kariery zawodowej, poznania siebie i własnych predyspozycji zawodowych, zasad rządzących rynkiem pracy, uzyskania informacji
o lokalnym rynku pracy, zaplanowania własnej kariery zawodowej. Służy rozwijaniu umiejętności niezbędnych do rozpoznania własnego potencjału zawodowego oraz aktywnego poruszania się na rynku pracy. Działania realizowane są poprzez włączenie w program wychowawczy szkoły rodziców oraz innych osób, grup i instytucji –  posiadają formę wieloletnich, systemowych zabiegów. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia. System określa rolę i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działania, metody pracyoraz oczekiwane efekty.

III Cele szkolnego doradztwa zawodowego:

  1. Przygotowanie ucznia do roli pracownika.
  2. Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych.
  3. Pomoc nauczycielom w realizacji tematów związanych z wyborem zawodu w ramach lekcji przedmiotowych.
  4. Wspieranie działań szkoły mających na celu optymalny rozwój edukacyjny i zawodowy uczniów.
  5. Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje.
  6. Pomoc uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej.
  7. Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych.
  8. Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.
  9. Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia pracy zawodowej.
  10. Kierowanie w sprawach trudnych do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy, lekarzy, itp.
  11. Koordynowanie działalności informacyjno-doradczej szkoły.
  12. Współpraca z radą pedagogiczną w zakresie: tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze statutem szkoły oraz realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zgodnie z programem wychowawczym szkoły.
  13. Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (Internet, CD, wideo).
  14. Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru  zawodu, zgodnie z ich zainteresowaniami i możliwościami.
  15. Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności w pracy.
  16. Rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania.
  17. Kształtowanie umiejętności analizowania swoich cech osobowości.
  18. Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy.
  19. Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania.
  20. Kształtowanie szacunku do pracy.
  21. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji.

IV Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w ramach pracy
z uczniami obejmuje:

  1. Poznawanie siebie.
  2. Autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych, poznawanie zawodów.
  3. Analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na lokalnym, krajowym i międzynarodowym rynku pracy.
  4. Indywidualną pracę z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły i zawodu.
  5. Udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej.
  6. Pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego.
  7. Konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów.
  8. Pomoc w poszerzaniu wiedzy ogólnej i budowaniu kolejnych etapów rozwoju edukacyjno-zawodowego.
  9. Przedstawienie możliwości nabywania kwalifikacji zawodowych w trakcie nauki  w szkole.
  10. Określenie zgodności predyspozycji uczniów z realizowanym kierunkiem kształcenia.
  11. Poruszanie się na rynku pracy (poszukiwanie i utrzymywanie pracy oraz radzenie sobie w sytuacjach trudnych: poszukiwanie pierwszej pracy, bezrobocie, mobilność zawodowa, ograniczenia zdrowotne).
  12. Przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych: egzamin, poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu, adaptacja do nowych warunków.
  13. Udzielanie informacji dotyczącej wpływu rynku pracy na planowanie kariery -zapotrzebowanie na pracowników w różnych branżach w ostatnich latach, cechy dobrego pracownika oczekiwane przez pracodawców.
  14. Kształtowanie umiejętności świadomego wyboru i poszukiwania pracy.
  15. Kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno-zawodowego i kontynuacji nauki w szkołach wyższych, szkołach policealnych lub w systemie kształcenia ustawicznego.
  16. Opracowywanie i aktualizowanie informacji o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji zawodowych oraz potrzebach rynku pracy.

V Opis programu:

Program doradztwa zawodowego w Zespole Szkół Technicznych
i Ogólnokształcących im. Henryka Pobożnego w Legnicy realizowany jest poprzez zajęcia przeznaczone dla poszczególnych klas:

  1. Klasy pierwsze – Jaki jestem? 

Realizacja Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego zostanie poprzedzona diagnozą głównego beneficjenta, jakim jest uczeń, w zakresie jego:

1) zainteresowań;

2) uzdolnień;

3) możliwości i deficytów edukacyjnych;

4) potrzeb rozwojowych i edukacyjnych;

5) wartości, przekonań, postaw i oczekiwań;

6) sytuacji rodzinnej,

7) stanu zdrowia (w kontekście wyboru zawodu).

Celem jest stworzenie uczniom warunków do lepszego poznania siebie, pomoc
w określeniu ich zainteresowań, uzdolnień i innych cech istotnych przy podejmowaniu decyzji zawodowych i planowaniu kariery zawodowej oraz  odpowiedzi m.in. na pytania:

  • Co najbardziej lubię robić?
  • Co mnie naprawdę pasjonuje?
  • W jakich sytuacjach mam najwięcej energii?
  • W jakich dziedzinach życia czuję się najlepiej?
  • Jakie miejsce zajmuję w grupie?
  • Jakie są moje mocne i słabe strony?
  • Jak radzić sobie ze stresem?
  • Jaki jest system moich wartości?
  1. Klasy drugie – Kim będę? 

Celem jest uzyskanie przez uczniów odpowiedzi na pytania:

  • W jakich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego widzę siebie w przyszłości?
  • Jaki zawód uważam za najbardziej interesujący?
  • Co według mnie znaczy interesująca praca? Jakie warunki musi spełniać taka praca?
  • Jakie są popularne, mało znane zawody?
  • Jakie jest zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy?
  1. Klasy trzecie i klasy czwarte – Co zrobię? 

Uczniowie powinni znaleźć odpowiedzi m.in. na pytania:

  • Czy będę kontynuować naukę po ukończeniu szkoły?
  • Jaką wybrać szkołę?
  • A może założę własną firmę?
  • Może potrzebuję specjalistycznej wiedzy?
  • Czy warto ukończyć kwalifikacyjny kurs zawodowy?
  • Gdzie mogę uzyskać pomoc?
  • Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?

Formy adresowane do wszystkich uczniów:

1. badania /diagnoza/ zapotrzebowania na działania doradcze prowadzone w szkole,

2. zajęcia warsztatowe służące rozbudzeniu świadomości konieczności planowania rozwoju i kariery zawodowej,

3. zajęcia warsztatowe służące samopoznaniu i określeniu predyspozycji wyznaczających rozwój zawodowy i karierę zawodową, autodiagnozę preferencji
i zainteresowań zawodowych (mocne i słabe strony, zainteresowania, zdolności, predyspozycje, czynniki, jakie należy brać pod uwagę przy wyborze przyszłego zawodu i szkoły),

4. konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół wyższych i rynku pracy,

5.zajęcia warsztatowe doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej i współdziałania,

6.zajęcia warsztatowe służące promowaniu samozatrudnienia,

7. testy samooceny, testy predyspozycji zawodowych, kwestionariusz zainteresowań zawodowych, kwestionariusz preferencji zawodowych.

Działania zawarte w programie realizowane są przez wychowawców
i nauczycieli w trakcie lekcji wychowawczych, lekcji przedmiotowych, spotkań
z zaproszonymi gośćmi oraz na dodatkowych warsztatach prowadzonych przez specjalistów. Program obejmuje następujące obszary działań:

– zajęcia grupowe i indywidualne z uczniami,

– spotkania z rodzicami,

– praca z nauczycielami.

Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Henryka Pobożnego w Legnicy współpracuje w zakresie badań predyspozycji zawodowych uczniów z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr  2  w Legnicy. Chętni uczniowie mogą również skorzystać z indywidualnych spotkań z doradcą zawodowym w szkole. W razie potrzeb realizacja Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego związana będzie z nawiązaniem współpracy z uczelniami wyższymi, Urzędem Pracy oraz innymi instytucjami.

VI Zadania do realizacji programu:

1) Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych przez wychowawców, pedagoga szkolnego, nauczycieli zawodu.

2) Wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat ofert środowiska w obszarze możliwości dalszego kształcenia i rozwoju.

3) Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.

4) Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących wspierających uczniów
w świadomym planowaniu kariery i podjęciu roli zawodowej.

5) Kierowanie w sprawach trudnych do specjalistów: doradców zawodowych  w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy.

6) Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów do pracy z uczniami.

7) Współpraca z instytucjami wspierającymi działania doradcze tj.  z centrami informacji i planowania kariery zawodowej, poradniami psychologiczno – pedagogicznymi, Urzędem Pracy, uczelniami wyższymi, itp.

9) Organizowanie spotkań z pracodawcami, doradcami zawodowymi.

10) Pomoc uczniom w podejmowaniu decyzji dotyczącej wyboru szkoły, dalszego kierunku kształcenia czy zawodu.

11) Monitorowanie losów absolwentów.

VII Efekty:

1) Kształtowanie aktywności zawodowej uczniów.

2) Lepsze przygotowanie młodzieży do wejścia na rynek pracy.

3) Wykształcenie nawyków nieustannego planowania przyszłości i konsekwentnego dążenia do realizacji celu.

3)Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci.

4) Dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców.

5) Świadome, trafne decyzje edukacyjne i zawodowe.

6) Wzrost mobilności zawodowej absolwentów.

7) Mniej niepowodzeń szkolnych, zniechęcenia, porzucania szkoły, a potem pracy jako konsekwencji niewłaściwych wyborów.

8) Utworzenie na terenie szkoły bazy informacji edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji.

VIII Plan Pracy:

  • Promocja działań.
  • Spotkania informacyjne dla uczniów, rodziców, nauczycieli.
  • Stworzenie miejsca informacji.
  • Wyposażenie w materiały niezbędne i pomoce do wsparcia.
  • Przygotowanie spotkań z wychowawcami.
  • Utworzenie w szkolnej bibliotece kącika informacji zawodowej.
  • Przeprowadzenie zajęć warsztatowych – rozpoznanie zdolności, cech   osobowości.
  • Ustalenie harmonogramu działań do realizacji w poszczególnych klasach.
  • Prezentacje multimedialne ofert szkół.
  • Prezentacje multimedialne zawodów.
  • Prezentacje ludzi sukcesu i lokalnych przedsiębiorców.

IX Ewaluacja Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego

Ewaluacja służy ocenie skuteczności funkcjonowania Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego. Odnosi się do wszystkich działań skierowanych do młodzieży: udzielanej informacji, rozmów indywidualnych, pracy grupowej. Zespół wychowawczy przeprowadzi ankietę ewaluacyjną na zakończenie roku szkolnego, której celem będzie pozyskanie informacji zwrotnej na temat jakości oferowanej pomocy doradczej w szkole. Systematyczna ocena efektów pracy, analiza ilościowa i jakościowa ankiet oraz opracowanie wyników spowodują, że uzyskane informacje zwrotne uwypuklą słabe i mocne punkty oferowanych usług doradczych i będą cenną wskazówką w procesie ich ulepszania.